Mateka izita remhuri rinowanikwa muZimbabwe, Tanzania neSouth Africa.

  • Vanhu vane zita iri: Banele Mateka; Gilbert Mateka; Sharon Mateka.
  • Mazita ari pedyo: Mutekedza, Chiteka, Muteki.

Mitauro yeAfrika chinjirudza

Pano panyorwa mazwi ari pedyo nezita iri kune mimwe mitauro yeAfrica, asi zvinoreva zita zvigona kusiyana zvachose nemazwi ari pasi aya. Pane tarisiro yekuti mitauro yeAfrika inotodzana mazwi.

  • Xitsonga inoti teka (n. expropriation - the taking over of private property by a government, often without fair compensation).
  • Swahili inoti teka (v. 1. take up and carry away; 2. plunder, 3. pillage) kureva kuteka. Mamwe mazwi: tekeza (causative of teka)..
  • Swahili inoti mateka (n. 1. prey, booty, plunder. 2. captive, prisoner-of-war).
  • Digo inoti teka (capture) vachireva kutapa nhapwa kana kubata musungwa. VaDigo vanoti mateka (prisoner) vachireva musungwa.
  • Nsenga vanoti teka (v. break in; domesticate - tame an animal). Lugwere inoti kitekere (n. clan) kureva dzinza.
  • VaBukusu vanoti khuuteka (be right, speak truly, make a right judgment, hit the nail on the head).
  • Luganda vanoti ssemateeka (n. constitution).