Mabari
Bari (kuChingezi: gene) kana mabari kana akawanda, izwi rinowanikw muchidzidzo cheUnenamhenyu. Pahumwe toti bari. Shomwe yeNyere (cell nucleus), ine nhengo dzinonzi mabari dzinopereka mabvumbo kubva kuna Baba naAmai vemunhu. Mabari inhangande dzinotakura mashoko emabvumbo eropa rechinhu chose chinorarama. Mabari inhengo dzetsatsimuvara. Panoitika kuberekana kweNyengo (sexual reproduction), bari rechirume rinosangana nebari rechikadzi kuti pachivamba kuumbwa mwana. Mabari ndiwo anotsetsenura zvinhu zvinosanganisira: ruvara rwemaziso; mipanda yeropa; ruvara rweganda; ruvara rwevhudzi; zvichingodaro. Asi nyanzvi dzinoti hunhu hwemunhu hautongwe nemabari ari pamunhu.
Kupiwa KweZitaEdit
Izwi rokuti mabari riri kutodzaniswa nezwi rokuti kubarika - to spark. Saka mabari inhangande dzenhakaropa (units of inheritance) dzinobarika kubva kuna baba naAmai vemunhu dzichinoumba muviri wemwana.
- Kuparira (engender; trigger; provoke; cause or give rise to a feeling, situation or condition).
Mamwe MazwiEdit
Mazwi eEnglish achada kuturikirwa anosanganisira: generic, genome, genomics, genetics, geneticist, genealogy.
- Mabari (gene/s).
- Ruambavabari (n. genetics)
- Muambavabari (geneticist)
- Ubarikire (adj. genetic)
- Runyamabari (geneticism - belief that all human traits arise from genes).
- Mbari (genus)
- Ubare (gender)
- Unenavabari, (Genealogy).
- Ungamabari (Genome a full set of chromosomes; all the inheritable traits of an organism).??
- Mbungamabari?? (Genomics study of the structure, function, evolution, and mapping of genomes)??
- Nhakaropa kana mabvumbo emuropa (heredity). Tarisai chinyorwa chinonzi mabvumbo.
- Bodzi, chibodzi, mbodzwa, chibodzwa (one, single, unit).
- Chibarinye (individual characteristic, nature of a thing or person) zvinoreva maberekerwo kana chizvarirwo takanangana nezvimaitiro kana zvinoonekwa pamunhu, chinhu kana mhuka.
Mitauro yeBantuEdit
- VaGiryama vanoti Mabarii (kin, kindred - one's family and relations) kureva mhuri nehama.
- VaDigo vanoti mabaro (habits, characteristics) vachireva musambo wemunhu.
- VaMambwe vanoti cisilano (heredity, an inherited quality - good or bad) kureva chisiyirano.
- VaLozi vanoti -yambula (to inherit the character of one's parents) vachireva kugashira chiviri chevabereki.